Interview over uitgeven in eigen beheer

Ik ben een piraat! Gisteren wist ik dat eerlijk gezegd ook nog niet, maar ik las het in mijn duo interview samen met auteur Elmar Otten. Collega Patricia Bouwhuis-Ooyevaar maakt op dit moment een hele leuke serie duo-interviews. Steeds twee auteurs die in eigen beheer uitgeven maar in heel verschillende genres of een andere aanpak bij het maken van een boek. Wij waren de vierde op rij. Zou je een kijkje in de keuken van een piraat willen nemen klik dan op deze link: https://www.storkhouse.nl/2023/03/07/de-aanpak-van-deel-4/

Vragenlijst – Publiceren in Eigen Beheer

Natuurlijk wil ik het ook hebben over je werk. Stel je even kort voor en vertel bijv. iets over:
– hoeveel boeken er van jouw hand zijn verschenen
– in welk genre je schrijft
– of al je werk is uitgebracht in eigen beheer of dat je inmiddels bent overgestapt naar een uitgever.

Inmiddels heb ik een novelle en een boek uitgebracht en sta ik in een bundel. Op dit moment werk ik aan twee nieuwe boeken en een kookboek die alle drie dit jaar uitkomen. Ik kan mezelf dus echt wel een auteur noemen, maar het is nooit iets geweest waar ik mijn hele leven al van gedroomd heb.
Mijn man en ik zijn in 2006 naar Frankrijk verhuisd en een B&B begonnen aan de Atlantische kust. We vertelden onze gasten weleens dingen uit ons nieuwe leven en dan deden mensen de suggestie om er een boek over te schrijven. Zo is het balletje gaan rollen. Eerlijkheidshalve moet ik er wel bij zeggen dat ik toen we in Nederland woonden ik wel al drie keer een schrijfcursus heb gedaan, maar vreemd genoeg deed ik er daarna verder niets mee. Dus diep in mijn hart was de belangstelling er wel al maar kennelijk niet de inspiratie.
Ik heb het voor mijn gevoel heel serieus aangepakt. Voor ik mijn debuut Nonchalant (romcom) heb uitgebracht in eigen beheer heb ik eerst een Feelgood kerstnovelle uitgeven als ebook, zodat ik kon oefenen met het maken van een ebook en een account kon aanmaken bij Kobo, Hebban en Goodreads.

Vragen over jouw uitgeefproces

1) Iedere schrijver heeft zijn of haar eigen redenen om het selfpub-circuit te bewandelen. Wat waren die van jou?
– Mijn leukste baan ooit in Nederland was bij een non-fictie uitgever (medische boeken). Daar deed ik o.a. de coördinatie tussen de artsen, adverteerders, artwork/covers en de drukkers. Mijn boeken in eigen beheer uitgeven is een logisch vervolg. Nu is het zelfs nog leuker omdat er nog meer facetten bijgekomen zijn, zoals de proeflezers, de verkoop, zelf een cover design maken en het schrijven zelf, wat natuurlijk het allerleukste onderdeel is van het hele traject van het maken van een boek.

2) Met welk proces breng jij je boeken uit? Als POD of laat je een oplage printen? Gaat dat nog veranderen, denk je?
– Doordat ik in Frankrijk woon en mijn boeken zich daar afspelen zit een deel van mijn lezers ook in Frankrijk. Voor mij was daarom Amazon de beste oplossing. De bestelling via deze website zijn POD. Ik bestel via Amazon ook dozen met exemplaren die ik aan de gasten van onze B&B verkoop. Mijn grootste lezersgroep zit echter bij KoboPlus.
Mijn ebook maak ik zelf via Smashwords en die plaats ik dan op Kobo/Bol en Amazon en via Smashwords staat het ook bij Apple. Ik verstuur zelf geen boeken vanuit Frankrijk naar Nederland in verband met de hoge kosten voor de lezer en de kans dat het kwijtraakt in de post.

3) Heb je een ‘uitgeversachtergrond’? Ben je bijv. ooit werkzaam geweest bij een uitgeverij of de grafische industrie? Zo ja, hoe heb je die ervaring kunnen gebruiken in het selfpub-traject?
– Ik heb tot nu toe één keer letterlijk ervaring van vroeger al gebruikt. Destijds hadden we met sommige tijdschriften weleens dat er net een paar pagina’s te veel waren en dan werd er aan alle kanten een mm afgehaald zodat het gewicht onder een bepaald posttarief bleef. Nu heb ik soortgelijk gedaan. Ik heb bij mijn debuut Nonchalant de opmaak wat aangepast zodat het wat minder pagina’s waren en het exemplaar gewoon door de brievenbus kon. Toen moest ik wel even aan mijn oude werk denken.

4) Hoe belangrijk is voor jou de kwaliteit van je boeken? Hiermee bedoel ik niet de kwaliteit van de inhoud, dus het verhaal an sich, maar die van de lay-out, het drukwerk, enz.
– Ik wil het graag perfect doen zodat lezers zich volledig kunnen concentreren op het verhaal en ze zich niet ergeren aan een typefout of inconsequente opmaak of iets dergelijks. Ik heb me door de 95 pagina’s dikke stijlgids van Smashwords.com geworsteld om mijn e-booken perfect op te maken, zodat er in alle soorten readers hetzelfde boek te lezen is en er niet ineens lege regels zijn of instellingen die verschuiven. Amazon heeft voor de geprinte versie een Word document vol met hele specifieke instellingen voor de opmaak. Ik heb net als vroeger met mijn werk pagina voor pagina nagelopen om te zien of alles correct was.

5) Hoe bewaak je die kwaliteit?
– Ik zag recentelijk in een Youtube filmpje gezien hoe het printproces bij Amazon verloopt. Daar zit tot mijn verbazing nog steeds heel veel handwerk in. Dus ik heb de kwaliteit van mijn fysieke boeken niet compleet zelf in de hand. Bij het e-book daarentegen heb ik volledige controle.

6) Doe je de opmaak van het binnenwerk zelf, of besteed je die uit?
– Ik ben vroeger onder andere directiesecretaresse geweest. Ik heb dus al veel met Word documenten gewerkt. Ik vond het leuk om het binnenwerk zelf te doen, na te lopen en door de goede professionele eindredactie was het eigenlijk al grotendeels perfect. Ik weet wel dat de situatie voor drukwerk anders is, dat is een vak apart.

7) Je verhaal is af, geredigeerd en klaar om te worden gepubliceerd. Het volgende station is het maken van de cover. Beschrijf eens hoe dat proces er bij jou uitziet.
– Tot nu toe heb ik drie covers in eigen beheer gemaakt. Steeds zocht ik op Canva een foto die bij het verhaal paste. Mijn man die iets meer een computer wizard is dan ik maakte er dan een cover van. We hebben eenmalig lettertypes en een stijl bepaald en die gebruik ik nu steeds zodat al mijn boeken online naast elkaar een eenheid vormen.
Voor mijn eerste Feelgood kerstnovelle heb ik zelfs drie heel verschillende covers door mijn man laten maken en lezers in een Feelgood groep laten stemmen. Er deden een paar honderd mensen mee. Een erg leuke ervaring.

8) In hoeverre heeft bij jou het internet en social media een rol gespeeld bij de informatievoorziening over het selfpubben? Wist je, voor je besloot om je werk in eigen beheer te publiceren, al iets af van het selfpubben, of moest je op zoek?
– Het uitgeven in eigen beheer was ondanks mijn werkervaring toch ook deels nieuw voor mij. Ik heb voor alle zekerheid bij elke stap gegoogeld in het Nederlands en in het Engels. Bij veel van mijn vragen kwam ik op de site van Maria Staal terecht en heb ik me vervolgens aangemeld bij haar Facebookgroep. Ik moet zeggen dat ik sindsdien deze groep als referentie gebruik.

9) Wat is voor jou het grootste struikelblok in het uitgeefproces? Is dat nog steeds zo, of heb je daarvoor een oplossing gevonden?
– Mijn grootste struikelblok is om lezers te bereiken die geen gebruik maken van de sociale media. Ik vind dat ik op dat punt een nadeel heb ten opzichte van auteurs die bij een traditionele uitgever zitten, omdat deze ingangen hebben bij tijdschriften en kranten.

10) Een van de lastigste aspecten van het selfpubben is de marketing en promotie. Wat voor promotor ben jij? Iemand die doelbewust een boekhandel instapt en zijn/haar boek aanbiedt? Of iemand die liever zijn/haar werk onder de aandacht brengt vanachter de computer, met bijv. een mailinglist of via social media?
– Ik heb er nooit van gedroomd om schrijver te worden dus het feit dat ik niet bij boekhandels lig deert me niet zo. Ik doe er verder ook geen moeite voor. Het is vanuit Frankrijk ook een kostbare zaak om boekhandels te gaan beleveren. Het is ook minder belangrijk bij het Romance genre. Mijn ervaring is op dit moment dat grofweg 80% van mijn boeken worden gelezen via KoboPlus, 5% gekochte e-books en 15% fysieke boeken.
Ik heb in de basis een commerciële achtergrond (HEAO-CE) dus ik vind het wel een leuk onderdeel van het hele proces. Ik ben een mailinglijst gestart, ik heb een auteurs-account op Facebook en plaats de berichten daar ook op Instagram en soms op LinkedIn. Ik heb voor de lancering van mijn debuut ook in de krant gestaan, een radio-interview gehad en een interview op Youtube. Adverteren via Facebook wil ik nog proberen maar ik heb er nog geen tijd voor gemaakt. De boekenverkoop is niet mijn grootste prioriteit. Ik vind het belangrijk dat ik mijn kosten terugverdien voor de eindredactie en natuurlijk iets overhoud, maar het allerleukste en belangrijkste vind ik toch echt wel het schrijven zelf. Je kunt jezelf er snel in verliezen om bezig te zijn op de sociale media terwijl het uiteindelijk draait, voor mij althans, om het plezier van het uitpuzzelen van een verhaallijn en het vervolgens uitschrijven.

11) Heb je verschillende manieren geprobeerd? Of is er éen die voor jou tot nu toe het beste werkt?
– Er komen in het Romance genre dagelijks nieuwe boeken uit. Ik heb gemerkt wat “Uit het oog uit het hart.” betekent. Met Facebook is het het makkelijkste om in de picture te blijven heb ik de indruk. Instagram is vooral veel scrollen en word er minder gelezen als ik kijk naar de reacties die er komen op vragen in mijn tekst aan mijn volgers.

12) Adverteer je? Zo ja, op welke manieren?
– Ik heb informatie liggen in onze vakantielocaties en onze B&B kamers. Dat werkt heel goed voor de verkoop van fysieke boeken door mijzelf. Ik ben ook heel blij en dankbaar voor alle aankopen door familie, vrienden en bekenden. Dat is hoe het begint bij een boek en van hen krijg je feedback terug, dus dat is eigenlijk het allerleukste. Daarna begint de sneeuwbal te rollen. Voor de rest is het buiten de lezers die een recensie achterlaten allemaal zo anoniem vind ik. Binnenkort wil ik testen met een advertentie op Facebook. Ik hoor er hele wisselde berichten over. Mijn debuut Nonchalant staat op de longlist van de Indie Awards, dus dat is een mooi gegeven om mee te nemen bij het adverteren.

13) Hoe heb je jouw verkoop ingericht? Heb je bijv. zelf een website waar je je boeken op verkoopt, of laat je dat doen door een derde partij (Pumbo, Kobo, o.i.d.)? En bevalt die manier goed?
– Ik doe voor mijn fysieke boeken alles POD via Amazon. Door de hoge verzendkosten vanuit Frankrijk doe ik zelf geen verzending. Het is niet mogelijk om via mijn eigen website boeken te bestellen of te downloaden. Het bevalt me prima op deze manier. Mijn boeken zijn eenvoudig en op meerdere manieren en in verschillende formats online te krijgen. Dat vind ik voldoende.

14) Schrijfwedstrijden zijn een mooie manier om naamsbekendheid te krijgen. Stuur je weleens een verhaal in voor een schrijfwedstrijd?
– Voor mijn gevoel maak je, als je graag uitgegeven wilt worden door een traditionele uitgever, meer kans om bij hen in de picture te komen via een schrijfwedstrijd dan simpelweg een manuscript opsturen die bovenop de berg belandt.
Het is niet mijn einddoel, dus ik doe bewust alleen mee aan schrijfwedstrijden waarbij je feedback krijgt van de jury, zodat ik daar van kan leren en kan groeien. Ik ben daar overigens wel een keer mee de fout in gegaan. Ik heb in 2022 mee gedaan aan de Valentijnsprijs-schrijfwedstrijd. Ik las op de social media van meerdere auteurs die bij uitgevers zitten dat zij hun redacteurs naar hun verhaal lieten kijken en ook hun proeflezers. Ik dacht dus dat ik zeer weinig kans had om te winnen. Ik stuurde dus een verhaal in waar niemand naar gekeken had zodat het 100% van mij was en ik optimaal kon leren van de jury. Wat schetst mijn verbazing; ik werd toch uitgekozen om opgenomen te worden in de bundel. Toen dacht ik dus wel even: ‘Hé wat stom van me, had ik er nu maar wel meer mensen naar laten kijken, nu is het niet perfect/af…’ Het was dus een mooi leermoment.

15) Heb je nog meer manieren ontdekt om je werk onder de aandacht te brengen?
– via de jaarlijkse nieuwsbrief van onze B&B
Kerstgroet (is tevens een kort jaaroverzicht) aan familie en vrienden

Vragen over de toekomst

De prijs van papier stijgt tegenwoordig de pan uit en het einde van die verhoging lijkt nog niet in zicht. Des te dikker het boek, des te duurder voor een koper om het aan te schaffen.

1) In hoeverre heeft dat invloed op de manier waarop jij je boeken uitbrengt? Pas jij bijv. de lengte van het verhaal aan, aan de prijs die je ervoor wilt gaan rekenen?
– Voor het drukken van mijn debuut Nonchalant heb ik geen lege pagina tussen de hoofdtukken gedaan als de laatste alinea’s op de rechter pagina waren. Mijn boek heeft 85 hoofstukken dus dat scheelde toch een aantal pagina’s. Het gaat nu gewoon steeds door.
Het volgende boek uit de serie wordt dunner. Ik moet nu kiezen voor of twee boeken van zelfde dikte of juist dezelfde soort opmaak maar twee verschillende diktes. De papierprijs zal misschien wel de doorslaggevende factor worden. Het is echter het idee dat de drie ruggen blauw, wit en rood worden zoals de Franse vlag en dan moet de dikte gelijk zijn. Het is dus nog niet definitief beslist. Waar je je al druk over kunt maken bij het uitgeven van een boek…

2) Zouden de hoge papierkosten een reden voor je kunnen zijn om je werk alleen nog als e-book uit te brengen?
– In het romance genre is het geen overweging, het is gewoon een feit. Er zijn al veel boeken in het genre die, ook bij de grote traditionele uitgevers, alleen nog maar als e-book verschijnen. Veel lezers hebben een KoboPlus of soortgelijk abonnement, alhoewel een deel van de lezers aangeeft wel uitsluitend fysieke boeken te lezen.
Puur vanuit inkomsten gerekend denk ik dat het ook voor romance auteurs niet eens zo slecht is. De productiekosten zijn lager en er is maar een lezer. Een fysiek boek gaat bij de hele familie en kennissenkring rond en eindigt (bij herhaling) bij de kringloop en in minibiebs en een auteur vangt toch maar één keer royalty’s.

3) Zijn er onderdelen van het selfpubben die je voorheen zelf deed en nu uitbesteedt? Andersom kan natuurlijk ook.
– Nee, voor dit jaar staan er drie boeken gepland, twee romance verhalen en een kookboek en die ga ik op dezelfde manier creëren en drukken/uitgeven. Mijn kookboek komt alleen niet in KoboPlus, want je vangt pas een betaling wanneer er meer dan 30% gelezen is en bij een kookboek gaat dat niet op denk ik.

4) Wanneer een uitgever interesse in jouw boeken zou tonen, zou je dan een samenwerking aangaan? Of kies je voor de vrijheid van het selfpubben? En wat zijn je redenen hiervoor?
– Ik vind het moeilijk. Nu weet ik niet waar ik een keuze tussen zou maken. Het zelf-uitgeven vind ik geweldig leuk. Het is echt mijn boek. Hoe zal dat zijn bij een uitgever? Ben ik dan helemaal nog baas over het verhaal? Waar speelt de commercie een beslissende rol? Heb ik dan nog inspraak/een eindoordeel over de cover of de titel? Geen idee. Als je je tijd rekent is schrijven gewoon een leuke hobby. Ook al verdien je de kosten terug, je wordt er niet rijk van. Het lijkt me dan ook nog eens heel demotiverend als je dan eindigt met een verhaal, een cover en een titel waar je je niet 100% in kunt vinden.
Aan de andere kant lijkt het me wel heel prettig als je een aanspreekpersoon met ervaring hebt die je om feedback kunt vragen. Nu is er alleen professionele eindredactie bij mijn boeken. Hoe zou hetzelfde boek er uit hebben gezien met ook een redacteur en een persklaarmaker? Ik zou wel nog steeds graag met proeflezers werken, want dat vind ik echt geweldig leuk.
In theorie heb je wel meer tijd om te schrijven als je bij een uitgever zou zitten denk ik maar dan moet je wel weer mee in een strikt deadline en publicatie schema heb ik de indruk.
Mijn eerste serie is volledig geïnspireerd op de eerste 15 jaar van ons leven in Frankrijk. Het is heel autobiografisch, dus daarom wil ik graag alles zelf doen. Mijn volgende serie speelt weer in Frankrijk maar is geïnspireerd op ons werk en is dus al wat minder persoonlijk maar wel heel authentiek. Bij deze serie heb ik me nu voorgenomen om wel een aantal uitgevers te benaderen. Puur om te zien of er belangstelling is en hoe het hele proces dan verloopt. Pas dan zou ik deze vraag goed kunnen beantwoorden denk ik.

Afsluitend

1) Is er iets dat je tijdens het schrijven en het selfpubben hebt ontdekt over jezelf?
– Ik heb blijkbaar na 17 jaar in Frankrijk door alles wat we hebben meegemaakt een soort olifantshuid. Dat belemmerd me een beetje bij het beschrijven van de gevoelens van de personen in mijn boeken. Daar moet ik extra goed mijn best op doen. Ik zal denk ik ook nooit een heel sentimenteel boek schrijven. Daar ben ik echt te nuchter voor.
Ik vind het ook moeilijk om te zeggen: ‘Koop mijn boek, koop mijn boek. Ik ben meer van de sluikreclame. Mijn debuut is tot mijn plezier genomineerd voor de Indie Awards. Ik merk dat ik het nu ook moeilijk vind om te zeggen: ‘Stem op mij, stem op mij.’
Als ik heel eerlijk ben zou ik het allerliefste alleen maar schrijven en proeflezen. Ik heb overigens ook geleerd dat ik heel goed met kritiek om kan gaan. Sommige auteurs gruwelen van proeflezers, blogtours of recensies maar dat heb ik niet. Ik vind het geweldig leuk en alle feedback heel leerzaam.

2) Wat is het mooiste wat het selfpubben je heeft gebracht (naast het boek, uiteraard)
– Ik heb door het schrijven heel veel nieuwe mensen leren kennen en mee samengewerkt. Ik heb een heel leuk team van proeflezers, en hulp door leesverslagen en eindredactie en dan zijn er de mensen die meedoen aan de blogtours maar ook de beheerders van Facebook groepen en dergelijke. Alles is online dus ik denk weleens dat ik op straat iedereen zo voorbij zou lopen. Een heel gek idee.
Iets wat ik er onverwacht ook bij kreeg is het vertrouwen in het goede van mensen. Er is zo’n positieve, enthousiaste en hulpvaardige sfeer in de boekenwereld tussen lezers, bloggers, proeflezers en schrijvers. Echt geweldig. Was de hele wereld maar zo.

3) Als je het in eigen-beheer-uitgeven eens probeert samen te vatten in éen woord, welk woord zou dat zijn?
– Fantastich, een ander woord komt er niet in me op. Ik wilde echt dat ik veel eerder begonnen was met schrijven.